Śledź nas na:



System budżetowy państwa - pytania i odpowiedzi

4. Wyjaśnij pojecie procedury budżetowej.

Procedura budżetowa jest to proces prawnie określonych zasad postępowania z budżetem. Pierwszym elementem procedury jest przygotowanie projektu budżetu na następny rok. W przypadku niedotrzymania terminu rząd zmuszony jest do uchwalenia prowizorium budżetowego. Gdy ustawa budżetowa nie zostanie uchwalona w okresie trzech miesięcy od przedłożenia sejmowi projektu, prezydent może rozwiązać parlament. Następnymi etapami procedury budżetowej są: uchwalenie, a później wykonanie budżetu, a na końcu ocena stopnia wykonania i kontroli.

całokształt prawnie określonych zasad postępowania z budżetem)

1. Ustalenie budżetu- obejmuje całokształt czynności, których treścią jest tworzenie budżetu jako planu posiadającego określoną formę prawną

-przygotowanie projektu budżetu( całokształt czynności, których treścią jest tworzenie budżetu jako planu czyli określenie jego dochodów i wydatków zarówno w kwotach szczegółowych zgodnie z obowiązująca klasyfikacją budżetową jak i w kwotach globalnych

-uchwalenie budżetu- przekazanie parlamentowi projektu budżetu przez rząd, publikacja ustawy budżetowej

2. wykonywanie budżetu- obejmuje czynności polegające na gromadzeniu dochodów i dokonywaniu wydatków zgodnie z obowiązującym planem budżetowym

3. faza kontroli wykonywania budżetu (2 stadia)

-sporządzenie przez organy administracji rządowej sprawozdania z wykonania budżetu

-kontrola wykonania budżetu przez parlament kończąca się udzieleniem rządowi absolutorium z wykonania budżetu

Wykonanie budżetu to ogół czynności polegających najogólniej rzecz biorąc na pobieraniu dochodów ze źródeł i w proporcjach wynikających z ustawy budżetowej oraz dokonywanie wydatków na cele i w kwotach w budżecie ustalonych

 

5. Omów procedurę opracowywania i uchwalania budżetu.

Opracowywanie projektu budżetu państwa jest pierwszą z faz procedury budżetowej, do której należą jeszcze: uchwalanie budżetu, wykonywanie budżetu oraz opracowywanie i zatwierdzanie sprawozdania z wykonania budżetu.
W konstytucji zapisane są dwie zasady związane z procedurą przygotowywania budżetu:
1) zasada wyłącznej kompetencji Rady Ministrów do przedłożenia projektu ustawy budżetowej lub ustawy o prowizorium budżetowym,
2) zasada ustawowej regulacji trybu opracowywania projektu budżetu państwa, stopnia szczegółowości oraz wymogów, które powinien spełniać projekt ustawy budżetowej.
Z pierwszej zasady wynika, że tylko i wyłącznie Rada Ministrów uprawniona jest do przedłożenia projektu ustawy budżetowej (lub projektu o prowizorium budżetowym) i nie może być w tym zakresie zastąpiona przez żaden inny podmiot o uprawnieniach ustawodawczych. Zasada ta ma ponadto charakter szczególny, ponieważ możliwość zgłaszania poprawek w trakcie poselskiej dyskusji nad projektem ustawy budżetowej obwarowana jest konstytucyjnym ograniczeniem - zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez Radę Ministrów nie może powodować ustalenia przez Sejm i Senat większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej (art.220 ust.1)
Druga zasada wymaga ustawowego trybu opracowywania projektu budżetu państwa to znaczy między innymi, że w ustawie o finansach publicznych muszą być zawarte zasady i tryby opracowywania projektu budżetu. Zapis konstytucyjny podnosi rangę ustawy określającej te zasady, gdyż przez określenie stopnia szczegółowości projektu budżetu oraz wymagań stawianych projektowi ustanawia zakaz zamieszczania w budżecie innych postanowień niż takie, które wynikają z ustawy o finansach publicznych.
Prace nad budżetem państwa na kolejny rok budżetowy zaczynają się prawie rok przed jego początkiem. Pierwsza faza prac to niesformalizowane prace analityczne prowadzone w Ministerstwie Finansów - powstaje wówczas pierwsza bardzo wstępna koncepcja budżetu i długa lista pytań i problemów, które muszą być rozstrzygnięte w toku dalszych prac.
Projekt ustawy budżetowej musi być opracowany do 30 września roku poprzedzającego dany rok budżetowy. Jeżeli rząd nie jest w stanie przedstawić go w tym terminie, to zobowiązany jest do przedłożenia projektu ustawy o prowizorium budżetowym, która określa dochody i wydatki państwa na określoną część roku i traci moc z chwilą ustalenia ustawy budżetowej.



Zobacz także